Πίσω από τους γυάλινους τοίχους οι εργασιακές σχέσεις στα MALL την εποχή του μνημονίου

Τα σύμβολα, τα κανονιστικά πρότυπα και η νοοτροπία του «φαίνεσθαι» κατείχαν, ανέκαθεν, περίοπτη θέση στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, βρίσκοντας την απόλυτη πραγμάτωση και αποθέωση σε όλες τις πτυχές της ζωής του δυτικού ανθρώπου. Δίκαια, λοιπόν, η σημερινή κοινωνία θεωρείται από πολλούς ως η κοινωνία του θεάματος, μια κοινωνία που βασικός στόχος της αποτελεί ο τρόπος που θα πλασάρει κάποιος ένα προϊόν, είτε αυτό το προϊόν είναι ο εαυτός του είτε κάποια «τζαμάτη», «τελευταίας τεχνολογίας» συσκευή, και όλα αυτά, φυσικά, μαζικά, καταιγιστικά, στον υπερθετικό βαθμό αρκεί να προωθούνται και να προτείνονται από κάποιον «ειδικό».
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα που συνηγορούν στην επιβεβαίωση της θεώρησης αυτής συνιστά η ίδια η ύπαρξη και ο τρόπος λειτουργίας των σύγχρονων δυτικών εμπορικών κέντρων, με την επιτομή για τα ελληνικά δεδομένα να αποτελούν τα «περίφημα» Mall, υπερ-καταστήματα, όπου βρίσκουν την απόλυτη πραγμάτωσή τους η αποθέωση του σύγχρονου μαζικού υπερ-καταναλωτισμού, ο ατομικισμός και ένας κάλπικος πασιφισμός.
Πολυόροφοι χώροι απρόσωπης αισθητικής, αποθέωση της σύγχρονης καπιταλιστικής κουλτούρας, του άκρατου ατομικισμού και υπερ-καταναλωτισμού, όπου συγκεντρώνονται τα μεγαλύτερα brand names της παγκόσμιας βιομηχανίας λιανικού εμπορίου, τα Mall αποτελούν μέρη, όπου μπορεί να συναντήσει κανείς μια ευρεία γκάμα προϊόντων που εκτείνεται από το απλό και ταπεινό super market και το ρουχισμό, για να καταλήξει μέχρι και τη διαφήμιση και διάθεση του τελευταίου και πιο σύγχρονου «gadget» και τεχνολογικού επιτεύγματος της αγοράς. Παράλληλα, οι απαραίτητες συνοδευτικές πινελιές διασκέδασης και χαλάρωσης, με κινηματογράφους, καταστήματα καφεστίασης κλπ., έρχονται να ολοκληρώσουν το τοπίο της ψευδεπίγραφης ευεξίας, ευτυχίας και εύρυθμης λειτουργίας των πάντων που επιχειρείται να πλασαριστεί.
Και όλα αυτά διανθισμένα, φυσικά, με το απαραίτητο πομπώδες θεατρινίστικο σκηνικό μιας ιλλουστρασιόν «γκλαμουριάς». Χαμογελαστοί και πάντα πρόθυμοι υπάλληλοι, μέσα στις ατσάκιστες στολές τους, έτοιμοι να εξυπηρετήσουν και τον πιο απαιτητικό πελάτη, μια πάντα παρούσα αίσθηση ασφάλειας με τους σεκιούριτι και τις κάμερες να ελέγχουν το χώρο και να προστατεύουν το πολύτιμο «καταναλωτικό κοινό» και μια υπερ-τονισμένη ιεραρχική διάκριση και εξειδίκευση του συνόλου των εργασιών, σε όλα τα επίπεδα, συνθέτουν την πιστά αδιαφοροποίητη, τυποποιημένη ανθρωπο-γεωγραφία των πολυκαταστημάτων και των Mall στο σύνολό τους.
Τι γίνεται, όμως, όταν σβήνουν τα φώτα; Τι συμβαίνει στο παρασκήνιο πίσω από τις ερμητικά κλειστές, για το κοινό, θολές γυάλινες πόρτες των χώρων εργασίας;
Αυτό που ουσιαστικά διαδραματίζεται σε τέτοιου είδους εργασιακούς χώρους δεν μπορεί να έχει, και δεν έχει άλλωστε, καμιά απολύτως διαφορά από τη σκληρή πραγματικότητα της ζωής των εργαζόμενων στα χρόνια του μνημονίου, όπως ακριβώς τη βιώνουν χιλιάδες λαού και νεολαίας καθημερινά, τόσο στο χώρο εργασίας όσο και στον ιδιωτικό τους βίο. Επισφαλείς θέσεις εργασίας, συνεχής φόβος απόλυσης, άπειρες αδήλωτες ώρες εργασίας, σπαστό ή κυλιόμενο ωράριο, ελάχιστη ασφάλιση, μισθοί εξευτελιστικοί, αν αναλογιστεί κανείς το φόρτο και την ποσότητα της εργασίας που παράγεται, και φυσικά ούτε λόγος για συνδικαλιστική οργάνωση και δράση.
Όλα αυτά δεν αποτελούν τίποτα παραπάνω από το ζοφερό σκηνικό όλων εκείνων των αντιλαϊκών και απάνθρωπων πολιτικών και μνημονίων που επέβαλαν τα ιμπεριαλιστικά επιτελεία της τρόικας και του ΔΝΤ, σε αγαστή συνεργασία με τους ντόπιους λακέδες τους. Χωρίς χάσιμο χρόνου, φυσικά, οι επιχειρηματίες και οι διάφοροι επενδυτές, εγχώριοι και ξένοι, που δραστηριοποιούνται στα Mall και στα πολυκαταστήματα υπήρξαν από τους πρώτους που εφάρμοσαν όλες αυτές τις πολιτικές, που είναι άλλωστε κομμένες και ραμμένες στα μέτρα τους. Παράλληλα, ο εργαζόμενος σε ένα τέτοιο εργασιακό περιβάλλον έρχεται αντιμέτωπος και με μια σειρά άλλες -εξωφρενικές πολλές φορές- απαιτήσεις από πλευράς εργοδοτών. Ορθοστασία (φαίνεται ότι κάποιος νομοτελειακός νόμος του marketing απαγορεύει την ύπαρξη καθισμάτων για τους εργαζόμενους ούτε καν στους πίσω χώρους του «παρασκηνίου»), πάμπολες κάμερες σε όλους τους χώρους που όχι μόνο «αποτρέπουν τις παραβιάσεις» και ελέγχουν την κίνηση του κόσμου, αλλά και που λειτουργούν ως μέθοδοι επιτήρησης στα χέρια των εργοδοτών προκειμένου να κανονικοποιούν και να αποτρέπουν τους εργαζόμενους από την «παραβίαση» των κανόνων εργασίας, αλλά και ψυχολογική πίεση προκειμένου να «βγει σωστά η δουλειά».
Και όμως, όσο και αν η παραπάνω εικόνα φαντάζει υπερβολική, όλα αυτά συμβαίνουν στο σήμερα, και αποτελούν την κυνική αποκρυστάλωση όλων εκείνων των νεο-φιλελεύθερων πολιτικών που, χρόνια τώρα, ξένοι και ντόπιοι κεφαλαιοκράτες προσμονούσαν να εφαρμόσουν στην Ελλάδα, στο όνομα του εξευρωπαϊσμού και του εκσυγχρονισμού, μπάζοντάς τες, όμως, από την πίσω πόρτα, δήθεν λόγω της αναγκαιότητας που επιτάσσουν οι καιροί, τα... μνημόνια και οι... ξένοι ιμπεριαλιστές κεφαλαιοκράτες. Και εξηγούμαστε: ελαστικές μορφές εργασίας, περικοπές στα δημόσια αγαθά, μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, δημιουργία εφεδρικού στρατού ανειδίκευτων χαμηλόμισθων μέσω της υπερ-διογκομένης «δεξαμενής» των ανέργων, φιλελευθεροποίηση της οικονομίας, αλλά και όλων των τομέων της καθημερινής ζωής, ιδιωτικοποίηση όλων των τομέων της δημόσιας ζωής, φίμωση και στέρηση οποιασδήποτε ελευθερίας πολιτικο-συνδικαλιστικής δράσης, εν τέλει, υποδούλωση όλου του εργαζόμενου και αγωνιζόμενου λαού στις επιταγές και στις ορέξεις των ξένων και ντόπιων κεφαλαιοκρατών.
Στην Ελλάδα των κρίσης, στην Ελλάδα των μνημονίων, της φτώχειας, της εξαθλίωσης και της υποτέλειας στους ντόπιους και ξένους δυνάστες, δεν χωράει αμφιβολία ότι η επίθεση του κεφαλαίου έχει εξαπλωθεί σε όλες τις πτυχές της ζωής του λαού και της νεολαίας, από την οικονομία και τους όρους διαβίωσης έως το εποικοδόμημα και την ιδεολογία. Ένα, όμως, είναι σίγουρο μέσα σε αυτόν το κυκεώνα της αβεβαιότητας και της ανασφάλειας που έχει κυριεύσει τις λαϊκές μάζες. Ότι η οργάνωση, η συλλογική δράση και ο διαρκής αγώνας μπορούν να αποτελέσουν εκείνο το φάρο, εκείνη τη διέξοδο, προκειμένου ο λαός της χώρας μας, αλλά και κάθε λαός που παλεύει για την επιβίωσή του και για το μέλλον του, να μπορέσει, νικηφόρα, να αποτινάξει τα δεσμά των ντόπιων και ξένων δυναστών του και να καταφέρει να πάρει το μέλλον στα χέρια του. Για Ψωμί, Δουλειά, Ειρήνη, Δημοκρατία, Εθνική Ανεξαρτησία.

Διαβάστε επίσης