The "Notting Hill" effect

Κατηγορία: 

Σύμφωνα με έρευνα που συντάχθηκε από ομάδα κοινωνικών ψυχολόγων του πανεπιστημίου Heriot-Watt του Εδιμβούργου, ρομαντικές κομεντί όπως το «Ημερολόγιο της Bridget Jones» και το «Notting Hill» μπορούν να αποβούν καταστροφικές για την ερωτική ζωή του σύγχρονου ανθρώπου. Ταινίες τέτοιας πλοκής, αντί για αθώες ή έστω ακίνδυνα ψυχαγωγικές όπως θέλουν να εμφανίζονται, μπορεί να ενθαρρύνουν μη ρεαλιστικές -και προοπτικά βλαβερές- προσδοκίες. Η Dr Holmes, που ηγήθηκε της έρευνας και οι συνεργάτες της, πήραν ως δείγμα 40 ρομαντικές κομεντί που έφτασαν στο box office από το 1995 μέχρι σήμερα και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στην συντριπτική τους πλειονότητα, οι ταινίες αυτές, περιστρέφονται από την εξής κεντρική ιδέα:

«Υπάρχει κάποιος εκεί έξω, που είναι ιδανικός για σένα!»

Μέσω ερωτηματολογίων που υπέβαλαν σε εθελοντές που βλέπουν συστηματικά τέτοιες ταινίες κατέληξαν στο συγγενές συμπέρασμα ότι αυτοί οι θεατές πιστεύουν στην ιδέα του μοιραίου έρωτα -εκείνου που διακατέχεται δηλαδή από προκαθορισμένα χαρακτηριστικά «ευτυχίας»- πολύ περισσότερο από εκείνους που προτιμούν διαφορετικά είδη ταινιών. Τα ζευγάρια, στις περισσότερες ρομαντικές κομεντί, εμφανίζονται να έχουν, αυτόματα, τέτοια τηλεπαθητική σύνδεση, που φυσιολογικοί άνθρωποι θα έπρεπε να περάσουν δεκαετίες μαζί για να φτάσουν σε αντίστοιχα επίπεδα
Ξεπερνούν ταχύτατα τα οποιαδήποτε προβλήματα συμβαίνουν μέσα, γύρω ή έξω από την σχέση τους, επειδή, απλά, είναι και πρέπει να είναι, μαζί -αυτό είναι το μόνο που έχει σημασία
Παραμένουν εξαιρετικά συνεπαρμένοι ο ένας με τον άλλον κάθε στιγμή, κάθε λεπτό, κάθε ώρα, στο διηνεκές του χρόνου.

Την ίδια στιγμή, στις ίδιες ταινίες, ζευγάρια που είναι παντρεμένα για χρόνια, είναι σύνηθες να εμφανίζονται βαριεστημένα και μίζερα. Η Bjarne Holmes επισημαίνει: «η έρευνα καταδεικνύει ότι αν κάποιος επιμείνει στην ιδέα του μοιραίου έρωτα, τότε έχει περισσότερες πιθανότητες δυστυχίας στην προσωπική του σχέση. Σύμβουλοι γάμων πολύ συχνά έρχονται αντιμέτωποι με περιπτώσεις όπου τα ζευγάρια δεν μπορούν να κατανοήσουν γιατί ο σύντροφος τους δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς θέλουν, και θεωρούν ότι δεν πρέπει εκείνοι να επικοινωνούν με κάποιο τρόπο τις επιθυμίες τους, αλλά ο σύντροφος τους να τις καταλαβαίνει αυτόματα και να συμπεριφέρεται αρμοδίως».

Σύμφωνα με την Anne Hollonds, σύμβουλο στο «Relationships Australia», αυτό έχει να κάνει κυρίως με μια αυξανόμενη ένταση αναζήτησης της τέλειας σχέσης. «Αν και η σημερινή "νέα γενιά" προέρχεται από την πιο διαζευγμένη γενιά που έχει εμφανιστεί ποτέ, αν και η κοινωνία μας σήμερα, ως ακραία ατομικιστική, υποστηρίζει ότι δεν είναι απαραίτητο να έχουμε έναν σύντροφο, αν και διανοητικά μπορούμε να κατανοήσουμε ότι καμία σχέση δεν μπορεί να είναι ιδανική, συνεχίζουμε να πιστεύουμε στην ιδέα της μοιραίας αγάπης. Πρόκειται για ένα νέο είδος ιδεαλισμού. Δεν χρειάζεται να ανεχόμαστε έναν προβληματικό γάμο ή δεσμό. Μπορούμε, απλά, να μείνουμε μόνοι και να περιμένουμε υπομονετικά να εμφανιστεί η αδελφή μας ψυχή».
Η ιδέα της σχέσης, ανεξάρτητα από τη φύση αυτής, ως μιας έτοιμης συνθήκης, μιας κατάστασης δηλαδή στην οποία τα μέλη που την απαρτίζουν δεν χρειάζεται να υποβληθούν σε οποιαδήποτε μορφής δοκιμασία, συνεχίζει να απαντάται σε μια μεγάλη μερίδα ταινιών που προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, και όχι μόνο. Χωρίς συγκρούσεις, χωρίς τάσεις αμφισβήτησης, και το κυριότερο, χωρίς την παραμικρή διάθεση να αλλάξει κανείς τον τρόπο που βλέπει τον εαυτό του, τέτοιες θεωρήσεις, είναι προφανές, ότι αλλοτριώνουν την συνείδηση του θεατή. Όταν μετά το τέλος της ταινίας εκείνος επιστρέφει στην πραγματική του ζωή -όσο και αν μπορεί να αναγνωρίσει ότι οι σχέσεις δεν μπορεί να είναι έτσι- υποσυνείδητα, αρχίζει να περιμένει να γίνουν έτσι. Και όταν τελικά δεν γίνονται -το πιο πιθανό σενάριο, δυστυχώς- δεν φταίει αυτός. Φταίνε οι άλλοι που δεν τον καταλαβαίνουν.

 

Προδρομος Π.

Αναδημοσίευση από το τεύχος 37 του Περιοδικού Πορεία                      

Διαβάστε επίσης